Poniżej prezentujemy wywiad z Pawłem Białotą z ExxonMobil, specjalistą od najbardziej obciążonych silników, który pracuje dla mistrzowskiego zespołu Brawn GP.
Moją przygodę z F1 rozpocząłem współpracując z Vodafone McLaren Mercedes, a obecnie pracuje dla Brawn GP.
Co wystarczyło zrobić, aby jeszcze niedawno student warszawskiej Politechniki był dzisiaj na torze Formuły 1, wśród techników pracujących dla najlepszych zespołów wyścigowych?
Ukończyłem dział Samochodów i Maszyn Roboczych i motoryzacja zawsze była dla mnie pasją. Jednak wówczas nie myślałem, że kiedyś będę miał możliwość współpracować z team'ami F1. W Polsce ten sport nie miał aż tak ogromnej popularności jak to ma miejsce obecnie za sprawą Roberta Kubicy. F1 to bardzo prestiżowy sport i tylko najlepsze firmy, produkty mogą być jego częścią. Ja miałem to szczęście, że pracuje dla ExxonMobil, który jest partnerem technologicznym Vodafone McLaren Mercedes i dostarcza dla nich specjalnie zaprojektowane paliwo i syntetyczne środki smarne.
Jak wygląda Twój weekend na torze? Jakie są twoje obowiązki?
Chociaż pierwsze próby na poszczególnych zawodach rozpoczynają się w piątek - wyjątkiem jest tylko Monako, gdzie te próby mają miejsce w czwartek - to dla mnie praca zaczyna się już w środę i trwa aż do późnych godzin w niedzielę. Moim głównym zadaniem jest kontrola jakości paliwa i sprawdzanie, czy spełnia ono rygorystyczne wymagania FIA oraz analiza na bieżąco próbek zużytego oleju.
Czy mógłbyś powiedzieć jeszcze więcej o pobieraniu próbek oleju podczas wyścigowego weekendu? Czy ma to służyć monitorowaniu sprawności silnika bolidu?
Próbki pobierane są z silnika, przekładni i układu hydraulicznego. Sam osobiście pobieram próbki tylko z silnika, pozostałe pobierane są przez mechaników odpowiedzialnych za te podzespoły, a następnie przekazywane mi do analizy. W ciągu jednego weekendu poddajemy analizie kilkadziesiąt próbek. Celem analizy zużytego oleju jest sprawdzenie jak przebiega zużycie poszczególnych podzespołów. Szczególnie ważne jest monitorowanie silnika. W tym sezonie każdy kierowca ma pulę 8 silników do wykorzystania, a mamy w sumie 17 wyścigów. Tak więc każdy silnik ma do pokonania spory dystans w ekstremalnych warunkach. Jeżeli zachodzi konieczność wykorzystania dodatkowych jednostek napędowych, wówczas kierowca jest karany przesunięciem o 10 pozycji do tyłu na starcie wyścigu. Dlatego używane są syntetyczne oleje najwyższej jakości, jak Mobil 1, aby jak najbardziej wydłużyć wytrzymałość silników.
Jak często wymienia się olej Mobil 1 w bolidzie?
W trakcie każdych zawodów kierowcy używają jeden silnik podczas prób piątkowych i drugi podczas klasyfikacji i wyścigu. Olej generalnie jest wymiany za każdym razem gdy silnik jest montowany w bolidzie. Niemniej po każdej próbie czy kwalifikacjach stosowane są dolewki, aby uzupełnić ubytki oleju.
Gdybyśmy porównali silnik bolidu do ludzkiego serca, to czy zgadzasz się, że olej w silniku jest jak krew w naszym organizmie?
W zupełności zgadzam się z tym porównaniem. Ponadto dodałbym, że musi pracować jak krew w organizmie prawdziwego sportowca. Temperatury w silniku dochodzą do 300 stopni Celsjusza, a obroty do 18000 na minutę. Aby sprostać tak ekstremalnym warunkom stosuje się nowatorskie formulacje olejów. Dlatego Formuła 1 jest dla ExxonMobil poligonem doświadczalnym gdzie testuje się nowe technologie. Niektóre rozwiązania zastosowane w F1 trafiają później do produktów Mobil 1, które są dostępne dla każdego zwykłego kierowcy. Tak było np. z technologią przeciwzużyciową SuperSyn zastosowaną między innymi w Mobil 1 New Life 0W-40.
Czy olej silnikowy daje dodatkowy zastrzyk mocy dla bolidu i czy może zadecydować o wygranej w wyścigu?
Jednym z głównych zadań oleju w silniku jest redukcja tarcia, dzięki czemu silnik obraca się swobodniej, a co za tym idzie lepiej wykorzystana jest energia pochodząca ze spalania paliwa. Tak więc dostarczając wysokiej klasy olej, który maksymalnie będzie redukował tarcie i dodatkowo zapewni wymaganą wytrzymałość silnika, dostarczamy zespołowi cenne ułamki sekundy, które mogą być kluczowe zarówno podczas kwalifikacji jak i w trakcie wyścigu. Jest to szczególnie ważne w obecnym sezonie. Na przykład na torze Spa różnica między pierwszym, a 10-tym kierowcą podczas kwalifikacji była mniejsza niż pół sekundy.
Czy znasz Roberta Kubicę? Mieliście okazję się poznać?
Oczywiście spotkałem kilkukrotnie Roberta w paddock'u i mieliśmy okazję krótko porozmawiać. Niestety nie jest to takie łatwe. Kierowcy mają bardzo napięty grafik i w każdej wolnej chwili są oblegani przez dziennikarzy.
Z Pawłem Białotą rozmawiał Michał Pełczyński.
04.11.2009 10:17
0
Widać, że i po naszej polibudzie chłopcy do czegoś dochodzą w swojej branży. Szczere gratulacje.
04.11.2009 11:53
0
3. Budyń-F1 Otóż w Reanault F1 oprocz Roberta mamy polskiego inżyniera od wytrzymalosci materiałów , niestety nie pamietam nazwiska udziela sie na forum Formula1.pl i drugi inżynier w McLarenie Martin Budkowski nationality polish/french - 2002-2004 : CFD aerodynamicist > Ferrari (F1) 2004-end 2007 : aerodynamics project leader > Ferrari (F1) end 2007-2009 : trackside aerodynamics team leader > McLaren (F1) Poza nimi ktos w spomnial o polce w Force India i polaki jeszce w Toyocie
04.11.2009 12:01
0
28. hot dog - w nic sie nie dalem wciagnac. Ktos przyslal info prasowe, ktorego nie chcialem cenzurowac z reklam, bo ten ktos celowo to napisal. A news swoja droga jest ciekawy wiec czemu nie. Wycialem pare pytan ktore mnie mialy wiele wspolnego z F1.
04.11.2009 19:44
0
pozdrowienia dla wszystkich absolwentów, a także studentów SIMR-u. ps 5 lat które ustawiły moją przyszłość...
Jeśli nie masz jeszcze konta, dołącz do społeczności Formula 1 - Dziel Pasję!
zarejestruj się